بلاد شاپور در کهگیلویه و بویراحمد از بافت‌های تاریخی ایران که سالها به مخروبه ای مبدل و مامنی برای معتادان و حتی چرای گوسفندان شده بود اینک پس از ۲۰سال انتظار زمین های اطراف بافت تملک گشته و مرمت آن سرعت گرفته است.

بر اساس اسناد تاریخی، بافت قدیمی بلاد شاپور با ۴۵ هکتار وسعت یکی از بزرگترین بافت‌های تاریخی ایران به‌شمار می‌آمد اما این بافت به دلیل توسعه شهرنشینی و دست درازی افراد تخریب شد و هم اینک ۳۵ هکتار از این شهر قدیمی باقی مانده‌است.

این شهر با توجه به موقعیت جغرافیایی و راهبردی که داشته به عنوان کوتاهترین راه میان بنادر جنوبی و اصفهان مرکز حکومت صفویان مورد استفاده قرار داشته و درزمانه خودش از اهمیت بسیاری برخوردار بوده‌ است.

بر اساس اسناد تاریخی به جا مانده، وجود راه‌های سنگفرش شده، پل‌های متعدد ،مراکز تجاری ،کاروانسراها و مساجد حکایت از این دارد که شاخه‌های فرعی جاده ابریشم از این شهر عبور می‌کرده است.

سال های متمادی است که بلادشاپور مورد بی مهری متولیان حفظ میراث فرهنگی قرار گرفته و حوادث طبیعی از جمله سیل، زلزله، آتش سوزی و دیگر بلایای طبیعی قسمت های از این بافت تاریخی را ویران می کند.

ترک خوردگی بخش زیادی از بنای تاریخی کاروانسرای دهدشت در زلزله خرداد سال ۹۹، آتش سوزی در تابستان سال ۹۸ بخشی از چهره این شهر را سیاه کرد، سیل و باران های هر سال به بخش یادی از این بافت ارزشمند کهن خسارت وارد می کند و این ها تنها گوشه ای از ملالت های طبیعی و جفای انسانی هستند که به این میراث ماندگار وارد شده است.

در دولت سیزدهم، حفاظت از میراث فرهنگی در اولویت قرار گرفته و نسبت به صیانت و نگهداری آثار تاریخی و میراث‌فرهنگی دغدغه وجود دارد که یکی از نمونه های این دغدغه مندی احیا و مرمت بافت تاریخی بلادشاپور در کهگیلویه است.

 

بازسازی بلادشاپور سرعت می گیرد

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: بلاد شاپور مهمترین بخش تاریخی استان به وسعت ۳۵ هکتار است که در سال‌های گذشته دچار روزمرگی و بلاتکلیفی شده بود.

سعید طالبی پور افزود: هر چند کارهایی در این مجموعه انجام می‌شد، اما این کارها خروجی مثبتی نداشتند.

وی اضافه کرد: در طی یک سال گذشته، حدود ۱۰ میلیارد تومان برای ساماندهی بافت بلاد شاپور اختصاص داده شد و ۳۲ حجره بازارچه مرمت و احیا شدند و حالا آماده واگذاری هستند.

طالبی پور تصریح کرد: کارهایی که در سال های گذشته انجام می‌گرفت، در طول زمان به دلیل فرسایشی شدن، مستهلک می‌شدند اما در این دولت برای اولین بار آن را به بخش خصوصی واگذار کردیم، تقریبا کار دیگر تمام و آماده بهره‌برداری است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: بلادشاپور حالا دیگر از آن وضعیتی که تبدیل به یک محل ناامن شده بود، خارج شده و تبدیل به یک مکان فرهنگی شده است.

طالبی پور ابراز کرد: پس از ۲۰ سال انتظار در این دولت چند منزل مسکونی در بلادشاپور تملک اراضی شده و قرار شده به عنوان معوض با ارائه تسهیلاتی از سوی بنیاد مسکن به صاحبان این ۲۰ واحدی که باید جابه جا شوند در طرح نهضت ملی مسکن منزل تعلق گیرد.

وی با اشاره به احیا و مرمت مسجد چهل ستون بلادشاپور، گفت: یک میلیارد تومان اعتبار اولیه برای آن در نظر گرفته شده و برای واگذاری قرار داده شده که پس از عید فطر با حضور نماینده ولی فقیه استان، کلنگ‌زنی خواهد شد.

طالب پور با بیان اینکه این بافت تاریخی سه بخش دارد افزود: یک بخش در اختیار میراث فرهنگی است و بخش خصوصی هم قسمتی از آن را برعهده گرفت که در حال خدمات رسانی است و مسجد چهل ستون (که مسجد جامع شهر بود) در همین بافت تاریخی واقع شده است.

بلاد شاپور ، میراثی تاریخی در دل شهر دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه از ظرفیت های گردشگری مهم شهرستان است که تاکنون اقدام قابل توجهی برای معرفی و جذب گردشگر در این بافت صورت نگرفته است.

وجود بیش از دو هزار خانه، مسجد، حمام، کاروانسرا و بازار بزرگ در این بافت قدیمی نشان از اهمیت بالای آن دارد،در ضلع غربی بافت تاریخی دهدشت کاروانسرایی به‌جا مانده از عصر طلایی صفویه وجود دارد، این بنا دارای ۳۷ حجره و ۳۰ ایوان در جلوی حجره‎ها بوده که دور تا دور حیاط بنا شده‎اند.

چهار ایوان بزرگ در چهار گوشه آن به شکل متقارن وجود دارد که هر ایوان به سه یا چهار حجره راه دارد و این کاروانسرا محل بیتوته بازرگانان آن روزگار بوده است.

کهگیلویه و بویراحمد بخشی از تمدن عیلام بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آریایی‌ها جزئی از خاک تمامی حکومت‌های ایران بوده است.

این استان با بیش از ۷۶۰ اثر منقول و غیر منقول ثبت شده در آثار ملی ظرفیت‌های خوبی برای ایجاد موزه دارد.
کهگیلویه و بویراحمد در دوره‌های تاریخی مختلف با نام‌هایی مانند بلاد شاپور، جبال گیلویه و کهگیلویه شناخته می‌شد.
استان کهگیلویه و بویراحمد متشکل از هشت شهرستان ۱۷ شهر و یک هزار و ۷۰۰ روستای دارای سکنه با جمعیت ۷۲۰ هزار نفر در جنوب غربی کشور است.