سفر سید "علی احمدزاده" استاندار کهگیلویه وبویراحمد که البته به گفته او بهترین و لذت بخش ترین و زیباترین لحظه ها همنوایی ودیداربا روستاییان وعشایراست، بهمراه برخی مدیران اجرایی به منطقه محروم زیلایی چرام فرصتی ایجاد کرد تا با درکی بهتر وعمیق تر وگفت وگو با اهالی این روستاها از دردهای مزمن و رنج ها و رنجش های این دیار بیشتر سخن بگوییم.

دردها و چالش های عمیق ،تاریخی و انباشت شده از گذشته در برخی روستاهای این منطقه به گونه ای است که وقتی قدم درآنجا می گذاری انگار که زمان در آن گم می شود و درعصری که به روزگار ارتباطات و پیشرفته ترین فناوری ها شهرت یافته اما مردمان این مناطق با کمترین امکانات اولیه گذران زندگی می کنند.

این نکته را هم نباید از نظر دور داشت که وجود این دردها ومشکلات و کمبودها ورنج های عمیق مردمان این دیار مربوط به یک سال ودوسال و چند سال گذشته نیست، آنها سالهاست که با کمبود امکانات زیرساختی وزیربنایی در حوزه های گوناگون به ویژه بهداشت و مدرسه و آب و راه و گاز رنج می برند وهم اینک چشم انتظار رفع مشکلات و دغدغه های خویش از دولتمردان دولت مردمی وعدالت محور سیزدهمند.

غم انگیزترو دردناک تراز دیدن این رنج ها زمانی است که این منطقه خود سرشار از گنجینه های فراوان و داشته ها و ظرفیت های کم نظیر خدادادی باشد اما برخی سوء تدبیرها و یا بی عدالتی ها و تبعیض ها و کم توجهی ها امکان بهره مندی مناسب از این همه پتانسیل ها را تاکنون ناممکن ساخته است.

درد آنجاست که در کنار زیباترین، شکوهمندترین ودلربا ترین آبشارمفرح و رودخانه همیشه جاری و شورانگیز “آبریز” در منطقه بیدانجیر باشی اما درعین حال مهمترین چالش و مانع ماندت هم نبود آب آشامیدنی سالم باشد! ودختران و کودکان معصومی که هر روز فرسخ ها راه را برای تامین آب از چشمه های اطراف و این رودخانه خروشان می پیمایند.

 

درد آنجاست که در کنار زیباترین، شکوهمندترین ودلربا ترین آبشارمفرح و رودخانه همیشه جاری و شورانگیز “آبریز” در منطقه بیدانجیر باشی اما درعین حال مهمترین چالش و مانع ماندت هم نبود آب آشامیدنی سالم باشد! ودختران و کودکان معصومی که هر روز فرسخ ها راه را برای تامین آب از چشمه های اطراف و این رودخانه خروشان می پیمایند.

حسرت آنجاست که اطراف وپیرامون خانه و روستایت بهترین و با کیفیت ترین عرصه های مرتعی و جنگلی و گنیجه های ارزشمند گیاهان کوهی و دارویی احاطه کرده است اما کودکان و فرزندانت اینچین طعم فقرو نداری را بچشند و گذران زندگیت هم با سختی و مشقت توام باشد.

حسرت بارترآنکه رودخانه وحشی و سرکش وهمیشه خروشان مارون چندصد متر پایین دست خانه و روستایت موج سواری کند و دل صخره ها و دره ها و کوه ها را بشکافد اما زمین های مرغوب کشاورزی تو ای زارع رنجور و بی پناه، تشنه آب باشد! تنها سهم تو ای کودکان ودختران معصوم اوریزی، هراس و دلهره روزانه ات با گرگر و قطع بند سرانگشتان لطیفت باشد.

داستان استفاده از گرگر(جره) حکایتی غمناک وهراس انگیز برخی نقاط محروم و روستاهای کهگیلویه وبویراحمد است که سالیان متمادی است این “نیمکت آهنی” مخوف وهراسناک و آن ریسمان پولادینش در کشاکش سنگ و آب و بر فراز رودخانه های خروشان این دیار چه مصیبت ها ودردها که بر خانواده ها و کودکان و دختران معصوم به بار نیاورده است.

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد

اینجا اما بالادست و پیرامون روستاهای پشته زیلایی بخش سرفاریاب از مندان و گوشه و سواری تا شیخ هابیل و بیدانجیرکوه های سربه فلک کشیده نور همراه با گل بوته ها و تپه ماهورها ودامنه های سترگ و سرسبز با پوشش انواع درختان جنگلی و گیاهان خوراکی و دارویی و چشمه ها و جویبارهای طبیعی و همیشه جاری چشم نوازی می کند اما دریغ از آنکه کوچکترین منفعتی و یا سود اقتصادی برای مردم منطقه به ارمغان آورده باشد.

حتا روزگاری نه چندان دور که کوه نور این منطقه با آن همه شگفتی ها و ظرفیت های سرشارش قرار بود به عنوان یکی از مناطق حفاظت شده استان معرفی شود برخی ها با تبعیضی آشکار مانع شدند و این فرصت طلایی را از دست این تکه ناب از زاگرس ربودند.

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد

گردشگری منطقه و وجود ظرفیت های بی نظیر و بکر طبیعی این منطقه که می توانست با بهره مندی و برنامه ریزی بهتر و سرمایه گذاری روی آن علاج بخشی از دردهای مردم باشد اما کمترین سهم و نقشی در اقتصاد و معیشت مردم نداشته است.

کم توقع ترین مردم

مردان و زنان روستاهای محروم پشته زیلایی سالهاست که زمستان سرد وسخت را زیر باران های سیل آسا، غرش بادها، سرمای شدید و یخ بندان به سختی سپری می کنند.

اگرچه زنان رنج کشیده و کودکان این دیار پا به پای مردان در کوران حوادث و زندگی به دنبال قرص نانی و توشه راهی برای فرزندان خویش هستند، اما در فراسوی همه این تلاش ها سیمای فقر و کمبود محسوس امکانات در این مناطق آزار دهنده است.

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد
حسین، یکی از نوجوانان و دانش آموزان مستعد اما فقیر روستای “اندرون” است، او از اینکه نام روستا و دیارش با فقر و نداری گره خورده و حتی با کمترین امکانات اولیه محروم است و در انزوای کامل نام نقطه ای محروم ، فقیر و دورافتاده را با خود یدک می کشد، بسیار رنج می برد.

او اگرچه در منطقه ای محروم زندگی می کند اما نگاهی عمیق و ژرف به مقوله ضرورت عبور از محرومیت روستای خود و منطقه اش دارد و آرزوی روزی را در سر می پروراند که به جایی برسد و بتواند گره از مشکلات بگشاید و روزگاری که توان کمک به هم زادگاهی هایش را داشته باشد.

 

او هم با بینشی عمیق و نگاه به آینده همتی بلند داشت و از اینکه بسیاری از ظرفیت های خدادادی و طبیعی از جمله رودخانه همیشه جاری بریز در همسیاگی روستایش بدون کمترین استفاده برای مردم منطقه و کشاورزی روستا رها شده است نگران بود و همچون بسیاری از مردم استان خواستار بهره وری بهسنه از این سرمایه های ارزشمند بود.

وی می گوید: بسیاری از دانش آموزان این منطقه در سال های گذشته به دلیل فقر و نداری از درس و تحصیل باز مانده اند.

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد

او می افزاید: دانش آموزان روستاهای منطقه ما به محض تعطیلی مدرسه حتی لحظه ای نمی توانند بیکار باشند و در کارهای روزمره برای کمک به درآمد خانواده فعالیت می کنند.

فقر و بیکاری و نبود فرصت های شغلی برای خانوارها آزار دهنده است زیرا مردان روستاهای ما برای کسب درآمد و امرار معاش سالانه ناگزیرند مدتی دور از خانواده راهی دیگر شهرها شوند.

در طول مسیر هر روستا و یا آبادی به چشم می خورد مشکلات و تنگناها و نیازهای خاص خود را داشتند.

 

یکی از اهالی روستای اوریز نیز که با مشکلات و کمبودهای مختلف در حوزه آب آشامیدنی، مدرسه، و راه دسترسی رنج می برد، گفت: روستاهای ما زمستان ها و به دلیل بارش سنگین برف تا حدود چند ماه جاده دسترسیشان به روستاهای اطراف مسدود می شود.

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد

نوع درخواست ها و دغدغه های مردم این روستاها نیز بیشتر جنبه عمومی داشت و بیش از آنکه مشکلات شخصی خود را بیان کنند توقع و دغدغه توسعه روستا و رفع چالش های انباشت شده از گذشته را داشتند.

برخی درخواست ها و دغدغه های مردم این مناطق آنچنان کم هزینه بود که هنگام بیان برخی ها حتی تعجب و حیرت استاندار کهگیلویه وبویراحمد را نیز به دنبال داشت؛ آنجا که آن فرد روستایی تنها درخواستش را ساماندهی و بهسازی مسیر یک کیلومتری روستا می داند.

یا آن مادر مهربان و چارقد سیاه که دردمندانه از مشکلات انباشت شده روستایش می گفت و خواستار بهسازی و رسیدگی به وضع بغرنج و اسفناک امام زاده مهجور خود( شاه رجب(ع) از استاندار بود.

یا آن شخص روستای “جورک سفلی ” که درخواستش از استاندار ساماندهی و بهسازی تنها ۸۰۰ متر جاده دسترسی روستا بود وبه احمدزاده می گفت که همین مشکلات و کم توجهی ها باعث شده است که بسیاری از مردم روستاهای منطقه ظرف سال های اخیر مجبور به ترک زادگاه خود شده اند.

این جوان اهل روستای جورک پشته زیلایی گفت: هم اینک چهار دهه از انقلاب گذشته و با وجود درخواست ها و رفت و آمدهای فراروان اما هنوز پاسخ مثبتی از گذشته تاکنون برای رفع این مشکل پاسخی مناسبی دریافت نکرده ام.

او گفت: حتی به فرماندار فعلی چرام هم بارها درخواست کردم اما هیچ پاسخی با ما نداده است.

او همانجا جلوی استاندار به فرماندار شهرستان چرام گفت که بارها و با وجود درخواست های مکرر برای رفع این مشکل مراجعه کرده ام و نامه نگاری فراوان داشته ام اما کمترین اقدامی از سوی متولیان امر صورت نگرفته است که البته استاندار هم به معاون عمرانی استاندار نیز دستور داد که در کمترین زمان ممکن نسبت به رفع مشکل این جوان و ساماندهی این جاده دسترسی اقدام کند.

 

برخی مردم روستاهای مندان و سواری نیز از مشکلات و چالش های خود در حوزه بهداشت و درمان به ویژه کمبود پزشک و دارو و همچنین نبود آب اشامیدنی سالم و کشاورزی بی رونق خود سخن گفتند.

اتصال جاده شیخ هابیل به پاتاوه دهدشت

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد

اهالی روستای شیخ هابیل و امام زاده یحی (ع) پشته زیلایی نیز که سال ها از نبود جاده دسترسی مناسب رنج می ردند خواستار بهسازی و ترمیم جاده این روستا از هر دو سمت سرفاریاب و بیدک ( پاتاوه – دهدشت بودند.

احمد زاده در همین حین معاون عمرانی استاندار و فرماندار چرام را صدا زد و از آنان خواست در کمترین زمان ممکن به درخواست این جوان و ظرف کمتر از یک ماه رسیدگی شود و مشکلش را حل کنند.

برخی مردم روستاهای مندان و سواری نیز از مشکلات و چالش های خود در حوزه بهداشت و درمان ، نبود آب اشامیدنی و کشاورزی سخن گفتند.

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد

اهالی روستای شیخ هابیل و امام زاده یحی (ع) پشته زیلایی نیز که سال ها از نبود جاده دسترسی مناسب در رنج بودند خواستار بهسازی و ترمیم جاده این روستا از هر دو سمت سرفاریاب و عمارت بودند که بر بهسازی و اسفالت چهار و نیم کیلومتر باقی مانده شاهد اتصال و راه ارتباطی شیخ هابیل و ۱۷ روستای زیلایی به جاده ملی پاتاوه – دهدشت خواهیم بود.

صرفنظر از نبود راه مناسب، امکانات بهداشتی درمانی و آموزشی و رنج زندگی در خانه های گلی برخی کودکان و دانش آموزان این روستاها همچنان در مدرسه کپری به درس مشغول بودند .

یکی از زنان خانه دار و رنج کشیده در بیدانجیر در حالی که همراه با باری از هیزم بر پشت الاغی در بالا دست روستا در حال پیمودن مسیر به سمت خانه بود با فریاد بلندی خطاب به مسوولان، خواهان رفع معضلات و مشکلات فرا روی این روستا و گازرسانی به منطقه بودند.

سفری امیدبخش

استاندار کهگیلویه و بویراحمد در بازدید از ۱۷ روستای محروم پشته زیلایی همنوا با مردم منطقه دستورات راهگشا برای حل بخشی از چالش های فرا رو و مشکلات انباشت شده و تاریخی این روستاها را صادر کرد.

احداث پل بر روی رودخانه مارون بعد از ۴۰ سال آرزوی دیرینه مردم ۲ روستای بید انجیر شهرستان چرام و آبریز کهگیلویه بوده که باعث می شود آنها برای همیشه از شَر گِرگِر خلاص شوند و این پل تا قبل از پایان سال به بهره برداری می رسد.

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد

در این بازدید که علی محمد روستا معاون هماهنگی امور عمرانی و مدیران حوزه زیرساخت حضور داشتند، استاندار کهگیلویه وبویراحمد ابتدا در روستای آبریز از محل احداث سد آبریز در این منطقه بازدید کرد.

کودکان و دختران و روستانشینانی که بر روی این نیمکت سخت و آهنی با دل های لرزان می نشینند تا حتا برای انجام کوچکترین کاری و یا خرید از مغازه ای هم مجبور باشند از رودخانه های دهشتناک “مارون و خرسان و یا ایدنک” به ویژه در زمستان های سخت عبور کنند و اما تاوان استفاده از این ارابه مرگ را با قطع بند انگشتی و یا به قیمت جانشان بپردازند.

پایداری آب آشامیدنی ۱۷ روستای دهستان پشته زیلایی

استاندار کهگیلویه و بویراحمد همچنین گفت: پایداری آب آشامیدنی ۱۷ روستای دهستان پشته زیلایی از توابع بخش سرفاریاب به شکل جدی در دستور کار دولت است.

احمدزاده در جمع اهالی دهستان پشته زیلایی با اشاره به اینکه این منطقه یکی از نقاط محروم کهگیلویه و بویراحمد است تاکید کرد که تنش آبی از مشکلات جدی مردم پشته زیلایی است که قرار است طرح جامع آبرسانی برای رفاه اهالی تهیه، تدوین و اجرا شود.

وی ابراز کرد: پایداری آب این روستاها از۲ طریق بلند مدت و کوتاه مدت در برنامه مسوولان دولت سیزدهم است.

وی بیان کرد: احداث سد آبریز به عنوان یک طرح پیشران، اصلی ترین برنامه دولت برای پایداری آب آشامیدنی بخش های وسیعی از شهرستان کهگیلویه است.

استاندار کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه احداث سد آبریز به علت کاربرد آن در کشاورزی، افزون بر تامین آب آشامیدنی مردم، سالیانه ۷۰ هزار میلیارد ریال به درآمد آنان اضافه می کند، تاکید کرد: مسوولان محلی به دنبال تحقق احداث این سد هستند.

 

۲ سفر رئیس جمهور و پیش بینی ۹ هزار میلیارد ریال برای چرام

رییس سازمان برنامه و بودجه کهگیلویه وبویراحمد هم گفت: در ۲ سفر رئیس جمهور و هیات دولت به این استان ۹ هزارو ۱۰ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای طرح های عمرانی شهرستان چرام اعتبار مصوب شد.

 

جهانگیر شاهینی تصریح کرد که این میزان اعتبارات در ۲ سفر چندین برابر چند دولت است که با تزریق اعتبارات شاهد رشد و توسعه این شهرستان خواهیم بود.

وی بیان کرد که در دور دوم سفر رییس جمهور پنج هزار و ۸۳۰ میلیارد ریال برای شهرستان چرام اعتبار مصوب شد.

شاهینی تصریح کرد که تزریق اعتبارات طرح های عمرانی از روز شنبه در سراسر استان آغاز خواهد شد.

 

وی تصریح کرد: در بازدید از شهرستان چرام طرح های عمرانی خوبی در حوزه راه، راه روستایی، آموزش، آب و بهداشت و درمان درست اجرا ست که با تزریق اعتبارات شاهد شتاب بخشی آنها خواهیم بود.

پُشته زیلایی/ احاطه درگنج؛ گره خورده با درد

شاهینی گفت که با توجه به سیاست محرومیت زدایی دولت سیزدهم، اعتبارات خوبی برای توسعه منطقه محروم زیلایی چرام در نظر گرفته شده است.

وی احداث پل بر روی رودخانه روستای بید انجیر، نبود آب آشامیدنی سالم و جاده دسترسی را از مهمترین مطالبه و خواسته مردم منطقه زیلایی دانست و اضافه کرد: اعتبارات خوبی در این زمینه برای محرومیت زدایی از این منطقه مصوب شده است.

در سفر دوم با اهتمام ویژه رئیس جمهور مبلغ ۱۲۵ هزار میلیارد ریال برای توسعه زیرساخت های رفاهی و در حوزه راه و بهسازی جاده های فرعی استان هم پنج هزار همت پیش بینی شده است.

منطقه بید انجیر در گذشته شامل بیش از ۴۰۰ خانوار بوده که به دلیل مشکلات فراوان بسیاری از خانواده ‌ها مهاجرت کرده و اکنون حدود ۸۰ خانوار در روستاهای منطقه پراکنده هستند.

راه های ارتباطی شهرستان چرام ۵۵۸ کیلومتر است که ۱۲۶ کیلومتر از این راه های اصلی و فرعی و ۴۳۲ کیلومتر راه روستایی هستند.

شهرستان چرام دارای ۲ بخش مرکزی و سرفاریاب با جمعیت ۳۳ هزار و ۵۴۳ نفر در قالب هشت هزار و ۸۹۰ خانوار در جنوب غربی استان کهگیلویه و بویراحمد است.

استان کهگیلویه و بویراحمد با جمعیتی حدود ۷۲۳ هزار نفر جمعیت دارای ۹ شهرستان ، ۱۷ بخش و یکهزار و ۶۷۰ روستای دارای سکنه در جنوب غربی ایران واقع شده است

 

نکته حائز اهمیت در این رهگذر آنست که هرچه روستاها و ساکنان مناطق روستایی و عشایری تقویت شود و از امکانات زیربنایی و زیرساختی و یا رفاهی بهره مند شوند به همان میزان اقبال و امکان به ماندن آن فرد زارع و یا روستایی در زادگاهش نیز دوچندان خواهد بود.

این یک حقیقت است که هر گاه یک فرد روستایی به میزان کافی بهره مند از امکانات و توزیع عادلانه ثروت ها و منابع باشد هیچگاه آن شخص و یا آن کشاورز و دامدار روستایی مجبور به ترک زادگاه خود نمی شود و زندگی ساده و بی آلایش خود را به یک عمر زندگی در سراب کاذب شهرها واگذار نخواهد کرد.