شب گذشته ۲ حادثه تلخ یکی به مجروح شدن محیط بان دنا و دیگری تلف شدن یک بزغاله کوهی در این منطقه حفاظت شده منجر شد رویدادهایی که ضرورت تقویت زیرساخت های حفاظتی را نمایان تر کرده است.
منطقه حفاظت شده دنا از مهمترین ذخیره گاه‌های زیست کره جهان ،ظرفیتی مهم برای حفظ بیش از ۳۲۰ گونه جانوری در این منطقه بکر و میراث گرانبهای طبیعی است،این منطقه در شانزدهم تیرماه سال ۹۰ به عنوان پانصد و شصت و یکمین ذخیره گاه زیست کره جهان در سازمان یونسکو ثبت شد.
در حالی که وجود کوه های سر به فلک کشیده، جنگل های بلوط، بیش از ۱۰۰ چشمه، رودخانه و صدها گونه گیاهی دنا را به زیستگاه گونه‌های جانوری مختلف تبدیل کرده حفاظت اصولی از این گنجینه طبیعی خدادادی همت بیشتری را می طلبد.
ذخیره گاه زیست کره دنا یکی از نقاط با ارزش از منظر سیمای سرزمینی و غنای زیستی در جهان محسوب می شود این میراث طبیعی شامل مناطق حفاظت شده دنا با وسعت ۹۳ هزار و۶۶۰ هکتار و دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار در شهرستان های بویراحمد و دنا در کهگیلویه و بویراحمد قرار گرفته اند.
حوادثی که کمبود امکانات را نمایان تر کرد
در واپسین ساعت های روز سه شنبه ششم شهریور ماه حادثه درگیری محیط بان منطقه حفاظت شده دنا با سه شکارچی دوستداران محیط زیست این منطقه را دلواپس کرد رویدادی که به مجروح شدن یک حافظ محیط زیست منجر شد در نگاه نخست نبرد سه نفر با یک نفر ضمن اینکه جنگی نابرابر نشان می دهد نمایان گر کمبود امکانات در منطقه حفاظت شده و پارک ملی دناست.
تلخ تر از حادثه مجروح شدن محیط بان دنا نبودن بالگرد برای انتقال او به مرکز درمانی و محیط بانان و امدادگرانی بود که تا نیمه های شب برای انتقال او در آن تاریکی شب و صخره های سختگذر در حال تلاش بودند.
به گفته اورژانس فوریت های پزشکی کهگیلویه وبویراحمد بالگرد امدادرسان این استان برای انجام تعمیر به پایتخت ارسال شده است به همین علت امدادگران ناچار به انتقال مصدوم با پای پیاده و در شرایط سخت شدند.
از سوی دیگر شکارچیان متخلفی که از کمبود امکانات حفاظتی در منطقه حفاظت شده دنا اطلاع داشتند با گمان اینکه محیط بانان در حال انتقال مجروح خود به پایین دست ارتفاعات صخره ای هستند به صورت گروهی رهسپار نقطه دیگری از منطقه حفاظت شده دنا شدند تا از این آب گل آلود برای خود صیدی داشته باشند.
هر چند محیط بانان جان بر کف دنا با هوشیاری توانستند شکارچیان متخلف را شناسایی و دستگیر کنند اما این اقدام منجر به از پای درآمدن بزغاله کوهی در منطقه حفاظت دنا شد.
شب تلخ دنا در نخستین ساعت های بامداد امروز با اعلام محیط زیست در خصوص انتقال محیط بان دنا زخمی از ناحیه پا به بیمارستان شهید جلیل شهر یاسوج با حال عمومی مساعد ختم به خیر شد اما حکایت کمبود تجهیزات حفاظتی در این پارک ملی قصه ای است که همچنان باقی است.
ضرورت ایجاد زیرساخت های پایش آنلاین
مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: ثبت دنا به عنوان یکی از ذخیره گاه های زیست کره با یک هزار و ۵۲۰ گونه گیاهی و جانوری وظیفه سنگینی را بر دوش همگان برای صیانت از این میراث طبیعی گذاشته که ایجاد زیرساخت های پایش به صورت برخط (آنلاین) از جمله این نیازهاست.
اسلام جاودان خرد تاکید کرد: حیات وحش مناطق حفاظت شده و پارک ملی دنا به وسعت ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتارنیازمند رصد بصورت آنلاین و لحظه ای با نصب دوربین های هوشمند است که اگرچه پیش از این اقدام هایی صورت گرفته اما کافی نیست.
وی بیان کرد: پایش برخط با استفاده از تکنولوژی های نوین (اینترنت اشیاء ) و با ایجاد شبکه ای از سنسورهای محیطی گوناگون ، داده ها را بصورت برخط و آنلاین رصد و پایش و به مرکز مانیتورینگ اداره کل گزارش می دهد و در صورت نیاز محیط بانان به اندازه نیاز به منطقه مورد نیاز اعزام می شوند.
جاودان خرد اضافه کرد:نصب دوربین های هوشمند در منطقه حفاظت شده دنا که با تهدیدات جدی مواجه است نقش مهمی در جلوگیری از ورود شکارچیان و تشخیص به موقع آتش سوزی ها در زیستگاه های گیاهی و جانوری حیات وحش دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد عنوان کرد: وجود حدود ۷۰ روستا در کنار دامنه های منطقه حفاظت شده دنا یک تهدید جدی برای حیات وحش این منطقه محسوب می شود به همین علت مشارکت و همکاری مردم در حفاظت از گونه های حیات وحش ضرورتی انکارناپذیر است.
اهمیت حفاظت از دنا
دنا نه تنها یک رشته کوه، بلکه نماد هویت، فرهنگ و طبیعت بکر کهگیلویه و بویراحمد است که تخریب این زیست‌بوم ارزشمند، به معنای از دست رفتن بخشی از هویت و تاریخ مردم این منطقه است به همین علت افزایش امکانات حفاظتی برای این میراث طبیعی ضرورتی است که نیازمند مشارکت مردم و مسوولان است
از آنجا که هویت انسان، همچون درختی ریشه در طبیعت دارد و از بدو پیدایش بشر، انسان و جغرافیا در یک همزیستی تنگاتنگ بوده‌اند. طبیعت، نه تنها محیط زیست انسان که منبع الهام، باورها، آداب و رسوم و در نهایت ماهیت او بوده است به همین علت می توان با نهادینه کردن فرهنگ مسوولیت پذیری بین مردمان محیط پیرامون منطقه حفاظت شده دنا می توان از حدود ۷۰ روستای دامنه های این کوهستان به جای تهدید به عنوان فرصتی برای حفاظت استفاده کرد.
